Sinds 1 oktober 2021 is online gokken in Nederland legaal. Dat is ontzettend leuk voor mensen die graag online gokken, maar het neemt ook risico’s met zich mee. Het is ook een feit dat het aantal gokverslaafden sinds de legalisering van online gokken is toegenomen. En ook fors! Zo erg dat zelfs de overheid nu wordt gevraagd om de nodige maatregelen te nemen. Om gokverslaafden beter te beschermen, lanceerde de Nederlandse Kansspelautoriteit in het afgelopen jaar Cruks 2.0. Maar wat is dat precies?
De Cruks
Cruks staat voor het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen en het is feitelijk niets meer of minder dan een lijst van spelers die niet meer mogen gokken. Niet in het online casino, maar ook niet in fysieke casino’s en speelhallen. De toegang wordt hen ontzegd, omdat ze geen controle hebben over hun gedrag en dus een verhoogd risico lopen om een gokverslaving te ontwikkelen. Of spelers die al te maken hebben gehad met een gokverslaving en dus beschermd moeten worden.
Spelers kunnen zichzelf inschrijven via de website van Cruks en op die manier krijgen ze geen toegang meer tot online kansspelen. Bij het legitimeren bij het fysieke casino wordt er een snelle check uitgevoerd en toegang ontzegd als blijkt dat iemand in de Cruks staat ingeschreven. Je kunt als speler dus simpelweg niet meer in aanraking komen met spellen waarbij je geld kunt winnen of verliezen. Ondanks dat spelers zichzelf kunnen inschrijven, zijn het vaak vrienden en familieleden die de inschrijving verzorgen.
Waarom iemand inschrijven?
Je kunt iemand inschrijven met zijn of haar goedvinden als je merkt dat iemand een gokverslaving ontwikkelt of al een gokverslaving heeft. Met de inschrijving zorg je ervoor dat je iemand kunt beschermen en niet meer in aanraking komt met (online) gokken. Een inschrijving is voor minstens 6 maanden, maar kan ook voor een langere periode worden gedaan. Dat is natuurlijk ook afhankelijk van de persoon en hoe ernstig de gokverslaving is. Of hoeveel geld iemand al heeft verloren aan het gokken.
Een inschrijving kan niet zomaar, want er moeten goede aanleidingen zijn om iemand in Cruks te registreren. Er moet dus duidelijk sprake zijn van gokproblemen, bijvoorbeeld als iemand zijn maandsalaris in online gokken verspeelt en in de financiële problemen raakt. Hier wordt ook eerst uitgebreid onderzoek naar gedaan alvorens iemand op de lijst komt te staan.
Kan een casino iemand inschrijven?
Ook een online casino kan iemand inschrijven bij Cruks, maar alleen als er sprake is van een zeer verdachte situatie. Als er bijvoorbeeld genoeg aanleiding is om iemand te kenmerken als een persoon die ernstige gokproblemen heeft. Toch is het voor een organisatie niet eenvoudig om de inschrijving te voltooien. Ze moeten ten eerste een speler op zijn gedrag aanspreken en hulp aanbieden om het gokken weer onder controle te krijgen. Pas wanneer ze daar niet in slagen kunnen ze overgaan tot een inschrijving in Cruks. Uiteraard wordt er dan ook nog steeds onderzoek gedaan naar of de inschrijving wel terecht is.
Welke casino’s werken met Cruks?
Alle legale casino’s en speelhallen in Nederland werken met Cruks. Dat betekent dat spelers, die ingeschreven staan, ook bij geen enkel legaal casino kunnen spelen. Zowel bij fysieke vestigingen als online. Alle legale casino’s kunnen dus ook iemand inschrijven bij de Cruks als er vreemd speelgedrag wordt geconstateerd. Maar dus wel pas op het moment dat het casino de speler heeft aangesproken en er onderzoek is gedaan naar iemand zijn of haar eventuele gokproblemen.
De Cruks omzeilen
Is de Cruks 100% waterdicht? Helaas niet, want spelers en zeker spelers met een verslaving gaan op zoek naar andere mogelijkheden om hun gokverslaving te voeden. Dat betekent dat ze vaak bij illegale casino’s gaan spelen met alle gevolgen van dien. We hoeven niet uit te leggen dat het spelen bij illegale casino’s niet alleen risicovol is, maar dat het ook strafbaar is. Het spelen bij illegale casino’s kan een geldboete of zelfs een veroordeling tot een taakstraf of een gevangenisstraf opleveren. Je krijgt ook een strafblad als het tot een veroordeling komt.
Deelnemen aan loterijen
Helaas kun je met een inschrijving in Cruks nog steeds deelnemen aan loterijen, zoals de Staatsloterij en Lotto. Je kunt ook nog steeds krasloten kopen bij de sigarenboer op de hoek en je mag ook nog steeds TOTO-formuliertjes invullen als je wil wedden op sportwedstrijden. Een inschrijving in Cruks houdt niet tegen. Voor gokverslaafden is dat vaak een goede oplossing om toch de verslaving in stand te houden, want het maakt iemand die verslaafd is ook in de regel niet uit welk spel ze spelen. Als ze maar kunnen gokken.
Cruks 2.0
En dan hebben we nog het begrip Cruks 2.0. Dat de KSA medio 2023 heeft geïntroduceerd en Cruks 2.0 is ten opzichte van Cruks verbeterd. Dat was ook nodig, omdat het aantal gokverslaafden toeneemt. Zo ernstig dat zelfs de overheid nu een ei moet leggen over wat ze met online kansspelen gaan of zelfs moeten doen. Er wordt bijvoorbeeld al nagedacht over een wet die het voor spelers onmogelijk maakt om voor meer dan € 800,- per maand te gokken. Een drastische, maar noodzakelijke oplossing om het aantal gokverslaafden in Nederland terug te dringen.
De Nederlandse Kansspelautoriteit wil met Cruks 2.0 het voor spelers en anderen eenvoudiger en duidelijker maken wat het voordeel van Cruks is. Er is bijvoorbeeld een bezinningsperiode van 8 dagen toegevoegd. Spelers die zich hebben ingeschreven voor minstens 6 maanden hebben nu dus de mogelijkheid om binnen 8 dagen de inschrijving terug te trekken. Het wordt ook makkelijker voor spelers die zich voor een langere periode dan 6 maanden hebben ingeschreven zich na 6 maanden weer bij de Cruks uit te schrijven.
De belangrijkste wijziging is dat het woord “speelpauze” is vervangen voor "gokstop". Je moet immers stoppen met gokken als je jezelf in de Cruks inschrijft of als je wordt ingeschreven. Het dekt de lading iets meer en het maakt spelers bewust dat ze dus een gokprobleem hebben. Met het woord “speelpauze” wordt geïnsinueerd dat de inschrijving niet voor altijd is en wordt het probleem kleiner gemaakt dan het daadwerkelijk is.
Hoe moet je jezelf inschrijven bij Cruks 2.0?
Je kunt jezelf nog steeds op dezelfde manier inschrijven bij Cruks 2.0. Nog steeds via dezelfde kanalen als voorheen. Je hebt als speler ook nog steeds je DigiD nodig als je jezelf wil inschrijven. Je kunt je inschrijven voor minimaal 6 maanden en maximaal 99 jaar. De grote verandering is nu dat je dus binnen 8 dagen je inschrijving kunt intrekken of aanpassen en dat je na 6 maanden je inschrijving in de Cruks ongedaan kunt maken. Ongeacht welke periode je hebt gekozen bij je inschrijving.
Professionele hulp
Een gokverslaving is dus een serieus probleem en iedereen werkt met man en macht om een toename in gokverslaafden de kop in te drukken. Wat tot op heden nog niet lukt. Toch worden er stappen gezet om gokverslaving tegen te gaan. Denk bijvoorbeeld aan het verbod op interessante bonusstructuren, zoals de cashback bonus, en aan een verbod op reclames aan spelers die jonger zijn dan 24 jaar. Daarom zie je nog nauwelijks of zelfs helemaal geen reclame op televisie en ook langs de wegen zien we geen billboards en andere uitingen waarop online gokken wordt gestimuleerd.
Een inschrijving in Cruks helpt zeker om afscheid te nemen van het gokken en om je gokverslaving tegen te gaan. Toch heb je vaak professionele hulp nodig, bijvoorbeeld van een psycholoog, die samen met jou de problematiek beetpakt. Een gokstop helpt om dit traject te volgen en om van je verslaving af te komen. Wees je er wel van bewust dat een verslaving voor altijd is en dat een terugval altijd tot de mogelijkheden behoort. Daarom is het ook slim om na “genezing” het online gokken en een bezoek aan het casino te vermijden.